سوزاندن بقایای مزارع سبب كاهش حاصلخیزی و فرسایش خاك میشود
مهدی صالحی دانشجو و فعال مسائل زیست محیطی
سوزاندن بقایای مزارع سبب كاهش حاصلخیزی و فرسایش خاك میشود
بر خلاف تصورات عمومی آتش زدن مزارع گندم پس از برداشت محصول، سبب كاهش حاصلخيزي خاك و افزايش فرسايش آن ميشود.
سوزاندن بقایای زمین های زراعی روش ساده اما بسیار مضری می باشد. با پایان برداشت محصولات زراعی کشاورزان برای از بین بردن بقایای کشاورزی از روش سوزاندن استفاده می نمایند ،و این روش را معمولاً به دلیل سادگی و کم هزینه بودن در بسیاری از اوقات ترجیح می دهند اما این در حالی است که این روش در کنار سادگی، سرعت بالا و هزینه پائین مضرات زیادی را به دنبال دارد.
خاک به عنوان بستر رشد گیاه ترکیبات و فازهای متفاوتی دارد لذا مواد آلی موجود در خاک بخشی از ترکیبات آن را تشکیل می دهند که نقش بسیار مهمی در جذب آب و مواد غذایی دارند و با آتش زدن مزارع این مواد آلی از بین رفته و نابود می شوند که این مسئله به نوبه خود منجر به کاهش حاصلخیزی خاک می شود
از بین رفتن بخش زنده خاک یکی دیگر از مضرات به آتش کشیدن مزارع است چرا که موجودات متنوعی چون باکتریها، قارچها، کرمها، تجزیه کننده ها و... در خاک زیست می کنند که در بارور ساختن هرچه بیشتر خاک مؤثر هستند، نبود این موجودات خاک را تبدیل به بستری ضعیف و غیرفعال می کنند در نتیجه به آتش کشیدن مزارع موجب سوخته شدن مواد آلی و از بین رفتن میکروارگانیسمهای خاک می شود.
همچنین تولید گازهایCO2، CO، N2O، NOX، دود وPM10 از جمله پیامدهای دیگر این اقدام در زمینهای زراعی است.
گازNOXسبب تولید باران اسیدی شده كه علاوه بر افزایش آلودگیهای زیست محیطی، روی آثار تاریخی موجود در این نواحی اثرات مخربی را به جا می گذارد.
در بسیاری از كشورهای صنعتی و توسعه یافته، بقایای كشاورزی جمع آوری شده و به عنوان مواد اولیه در كارخانه های كاغذسازی، الكل سازی، سوخت نیروگاهها و همچنین تولید كود، كمپوست و خوراك دام مورد استفاده قرار می گیرد.
یكی از دلایل عمده استفاده نكردن از چنین روشهایی در كشاورزی ایران، نبود توجیه اقتصادی مناسب برای كشاورزان و آشنا نبودن آنها به منافع این گونه روشها می باشد. با آگاهی رسانی های دقیق و کار آمد به این دسته از اقشار میتوان گامی بلند را در راستای توسعه فضای کشاورزی صنعتی و توسعه پایدار برداشت.
اینجانب در پایان خواستار اطلاع رسانی دقیق و کار آمد به مردم و به خصوص کشاورزان می باشم. با توجه به بررسی های صورت گرفته شواهد حاکی از آن است که اکثریت شهر های استان کردستان از جمله شهرستان بیجار خصوصا منطقه حفاظت شده آن که یکی از زیستگاه های اصلی قوچ و میش ارمنی می باشد و قسمت های مختلفی از زمین های زراعی و مراتع ملی شهرستان های قروه، دیواندره ،سقز وسایر استان های کشور در معرض این آتش سوزی ها قرار دارند که انتظار می رود با برنامه ریزی های جدی مسؤلین این مشکل بر طرف گردد.
مامورین محیط زیست شهرستان بیجار در حال خاموش کردن آتش